برای تست زنی شیمی کنکور و حصول نتیجه، رعایت یکسری روش لازم و ضروری است. اگر مقاله روش اختصاصی مطالعه شیمی را خوانده باشید، می‌دانید که تا قبل از اینکه به زدن تست برسید، چه مراحلی را باید طی کنید. چنانچه از مراحل آگاهی کافی ندارید، می‌توانید به آن مقاله رجوع و شیوه و ترتیب درست را یاد بگیرید.
بچه‌ها این شکلی نیست که بگویید من یاد گرفتم چگونه تمرین تست انجام بدهم و دیگر خیالم راحت باشد. شما باید بلد باشید که چه شکلی در بارهای اول، تست های خود را برای بقیه مراحل بخوانید. از این مراحل می شود به رفع اشکال، خلاصه نویسی و مرور، آزمون و تحلیل آزمون اشاره کرد.
برای آشنایی با نحوه زدن تست سایر دروس، پست‌های زیر را بخوانید :
بدون منبع کتاب، منبع آموزش و منبع تست، نمی‌توانید وارد خلاصه نویسی و مرور شوید. مهم‌ترین شرط ورود به این مرحله، استفاده از تمامی منابع درست به‌ویژه منبع تست است. انتخاب منبع غلط، عدم دسته بندی و پرت و پلا خوانی، آنها را برای استفاده مجدد غیرممکن می‌سازد.
در ادامه قرار است که مرحله مهم و حیاتی «تمرین و تست شیمی» را با همدیگر در این مقاله از سایت رپیتیچ بررسی کنیم.
روش تست زنی شیمی برای کنکور
تست زدن در درس شیمی بسیار مهم است و دارای اصول خاص خود است. در ادامه روش‌های اصولی تست زنی این درس را معرفی می‌کنیم.
انتخاب منبع مناسب
شما روش درستی را برای موفقیت باید در پیش بگیرید. در اولین گام باید بتوانید یک منبع مناسب را برای تست زنی شیمی انتخاب کنید. اگر منبع مناسبی برای خودتان انتخاب نکنید ، سرخورده می شوید. وقتی از یک کتاب سطح بالا شروع کنید، می بینید که سوالی را نمی توانید حل کنید و نا امید و افسرده می شوید. از طرف دیگر شاید سطح علمی تان نسبتا خوب باشد و با کتاب آسانی تمرین انجام بدهید. در این صورت با ایجاد اعتماد به نفس کاذب، سر جلسه آزمون یک دفعه می‌بینید که درصد شیمی شما 10 درصد شده است! چرا؟ چون سوالات در سطح شما نبوده‌اند و الکی به خودتان مطمئن شده‌اید.
بچه‌ها منبع مناسب بیش از حد مهم است. نه باید از این سمت بام بیفتید و نه از سمت دیگر آن. منبعی را انتخاب و تهیه کنید که کاملا متناسب سطح علمی و پایه شما باشد.
یکی از منابع به شدت مهم و مفید برای مطالعه شیمی، خود کتاب درسی و بعد از آن انواع کتاب کمک درسی است. در مقاله مفصل بهترین منابع شیمی انواع منابع را مفصل توضیح داده‌ایم.
نا امید نشدن و انگیزه داشتن
مورد بعدی که مهم است، نا امید نشدن و داشتن انگیزه است. تست زدن اولش سخت است، مخصوصا اگر تمرین نکرده باشید. شما در اول مسیر ممکن است در 2 ساعت، تنها 5 دانه تست بزنید. نباید نا امید شوید. باید بدانید که این مورد قابل جبران و بهبود است. کم افرادی نبوده‌اند که توانسته‌اند سرعت تست‌زنی خود را بهبود ببخشند. شما اولین نفر این مسیر نیستید.
خیلی طبیعی است وقتی اولین بار با مفهوم مول دست و پنجه نرم می‌کنید. معلوم است که نمی‌دانید مول چیست. باید بروید کسر تبدیل بنویسید، کار دارید و کلی مشغله دارد. منطقی است که در دو ساعت پنج تست بزنید. به مرور بهتر می‌شود. دو ساعت، 10 تا تست، دو ساعت 100 تا تست. پس در اول نا امید نشوید.
روش دو مرحله‌ای تست زنی شیمی
تست زنی شیمی دو مرحله دارد. اولین قدم آن تست های آموزشی و دومین قدم آن تست های آزمایشی هستند. برویم که با این دو مرحله آشنا شویم.
تست آموزشی
همان گونه که گفتم ممکن است در دو ساعت تنها به 5 سوال پاسخ بدهید و نباید نا امید شوید. این طبیعی است که وقتی بار اول مول را می بینید، برای شما جدید است. شما باید ببینید که عدد به آن بزرگی را چگونه باید حفظ کنید و تست را چطور باید حل کنید. این منطقی است و باید انگیزه خود را حفظ بکنید.
از آن مهم‌تر در این مرحله این است که با نست ها درگیر بشوید. مثلا وقتی تست استوکیومتری می‌بینید، با خودتان می گویید که آن را بلد نیستید. حال باید چه کنید؟ بروم پاسخنامه را بخوانم؟ نه دوستان، اینگونه فایده ندارد. مثل این می ماند که شما درسنامه بخوانید. می‌دانید تاثیرش چقدر است؟ همانقدری که بروید روزنامه بخوانید! هیچ کدام اینها در ذهن شما ثبت نمی‌شوند. تا زمانی که با مسئله درگیر نشوید و 4 تا شیوه حل به ذهنتان نرسد و امتحان نکنید، روخوانی صرف کردن دردی را دوا نمی‌کند.
اگر بعد از این مراحل و 5 تا 10 دقیقه زمان گذاشتن و به چالش کشیدن خود، دیدید که به جواب نمی‌رسید، مجاز به دیدن پاسخنامه هستید. با دیدن پاسخنامه ذهنتان جرقه می‌خورد که عجب، پس راه حل مسئله به این صورت بوده است! متوجه می‌شوید که برای حل کردن تست، کدام روش را نباید انجام می‌دادید و یا اینکه جوابتان به جواب سوال نزدیک بوده یا خیر. اینگونه شما می‌توانید هم تست و هم مطالب را از طریق آن یاد بگیرید.
آیا زمان در تست آموزشی مهم است؟
آموزش یعنی شما سعی کنید تستی را بزنید، ولی نتوانید. زمان در این مرحله اصلا مهم نیست. وقتی تست های آموزشی را زدید و کلی وقت گذاشتید، به یک تسلط نسبی در یک مبحث می رسید. در کنار این به شناختی از توانایی های خود نیز می رسید. مثلا حساب کار دست‌تان می‌آید که 10 تست را در نیم ساعت تا 40 دقیقه می‌توانید پاسخ بدهید.
تست آزمایشی
بعد از اینکه در تست‌های آموزشی به تسلط رسیدید، نوبت به زدن تست‌های آزمایشی و یا زماندار می‌رسد. می‌گویید که 10 تا تست بعدی از فلان مبحث را در نیم ساعت می‌خواهم بزنم. زمان را تنظیم می کنید و شروع به حل کردن تست‌ها می‌کنید. وقتی نیم ساعت تمام شد، مانند یک آزمون از خودتان درصد می‌گیرید. زیاد هم نمی‌خواهد دقیق باشید. فقط ببینید که چند تست را توانستیذ درست حل کنید و یا چند تست نزده و غلط دارید.
این مورد خیلی به شما کمک می‌کند. اولا فشار زمان را بالای سر خودتان حس می‌کنید. در ثانی رفته رفته و به مرور، سعی می‌کنید که در زمان کمتری به تست‌ها پاسخ بدهید. شاید در ابتدا 10 تست را در نیم ساعت به سختی بزنید. با این حال و با گذشت زمان، این بازه را به 20 و بعد به 10 دقیقه می‌توانید برسانید. به عبارت دیگر تلاش می‌کنید که زمان پاسخگویی شما با زمان استاندارد تست‌ها یکسان شود. مثلا 10 سوال استوکیومتری را در 10 دقیقه شاید نتوانید حل کنید که منطقی هم هست. با این حال 10 تست در یک ربع، یک عدد منطقی است که به درد کنکور هم همین تایم می‌خورد. هر مبحث را به زمان منطقی خود برسانید و در این بین، درصد سوالات درست خود را بالا ببرید.
با این حساب، اول باید تست‌های آموزشی را کار بکنید و بزنید. بعد از آن شروع به زدن تست های زماندار می‌کنید. در ابتدا مهم نیست که این سری تست‌ها را در تایمی برابر با تست‌های آموزشی بزنید. با این حال و رفته رفته، باید سعی کنید تست‌های آزمایشی را در زمان‌های کمتری و با سرعت بیشتری پاسخ بدهید.
روش خواندن یک تست برای تست زنی شیمی
یک تست شیمی را چگونه باید بخوانیم؟ می‌گوید که اگر 10 گرم مخلوطی از گرد منیزیم و نقره، چی و چی؟ زیر منیزیم و نقره را خط می‌کشیم که یادمان نرود.
در 200 میلی‌لیتر محلول 0.8 مولار هیدروکلریک اسید، زیر کل این عبارت خط می‌کشیم و در بالای آن نیز نمادش را که Hcl است را می‌نویسیم. وارد کنیم تا واکنش کامل انجام شود و در پایان واکنش غلظت مولار محلول به انقدر کاهش یابد. دقت کنید لفظ سوال را که می‌گوید به 0.3 مولار کاهش یابد. یعنی چقدر از آن کم شده است؟ از 0.8 به 0.3 کاهش پیدا کرده است که یعنی نیم مولار از آن کم شده است. این فرق دارد با حالتی که بگوید 0.3 مولار کاهش یابد. حواستان باشد که اینجا گفته است به 0.3 مولار کاهش یابد. این موارد جزئی را باید حسابی دقت کنید.
با این تفاسیر درصد جرمی نقره در این نمونه کدام است و چند مول فلز منیزیم در آن وجود دارد؟ کاری به حل سوال ندارم. به نکته دقت کنید که باید سوال را دقیق بخوانید. همین وجود حرف «به» و یا نبودن آن، کلی می‌تواند در جواب نهایی و روند حل تست تاثیر بگذارد. شما باید زیر موارد مهم سوال خط بکشید. واکنش دهنده ها را پیدا کنید.
یک تکه خواندن صورت سوال
نکته خیلی مهم که شاید بدیهی هم به نظر بیاید این است که شما باید بلد باشید متن را بخوانید! مثلا شاگرد داشتم که تست بالا را به‌صورت فاجعه باری می‌خواند :
اگر 10 گرم مخلوطی از گرد منیزیم و نقره؛ 200 میلی محلول 0.8 مولار هیدروکلریک اسید.
انقدر تکه تکه سوال را می‌خواند که 1 دقیقه فقط به خوانش سوال اختصاص می‌داد. به انتهای سوال هم که می‌رسید، ابتدای سوال را از یاد می‌برد. پس شما باید روخوانی ساده سوال را درست انجام بدهید. به عبارت دیگر صورت سوال را به عنوان یک متن واحد باید بتوانید مطالعه کنید. اینگونه می‌توانید آن را پردازش و سپس حل کنید.
هایلایت کردن تست های مفید و مهم
کاری ندارم که توانسته‌اید به تستی پاسخ درست بدهید یا خیر. شما وقتی به سوالی برخورد می‌کنید، می‌بینید که سوال جانداری است و بعدا برای شما نکته خواهد داشت. آن را هایلایت بکشید و مشخصش کنید. اینکار بعدا در قسمت مرور حسابی به کار شما می‌آید. وقتی می‌خواهید از مبحثی هنگام مرور یکسری تست بزنید، تست‌های هایلایت شده بهترین گزینه هستند. با استفاده از این تست‌ها هم نکاتی که فراموش کرده‌اید را به‌خاطر می‌آورید و هم موضوعاتی را که شاید بلد نباشید می‌توانید مجددا تمرین کنید.
تهیه و تکمیل دفترچه سوتی
شما باید هنگام تست زنی چه آموزشی و چه آزمایشی، یک دفترچه سوتی داشته باشید. در مراحل بعدی هم با این دفترچه کار داریم. در تست‌های زماندار که زمان دغدغه شماست، می‌بینید که 2 تست را اشتباه پاسخ داده‌اید. دلیل این پاسخ اشتباه چیست؟ مثلا شاید 2 + 2 را 5 نوشته‌اید. دقیقا همین را باید وارد دفترچه کنید!
بعدا شب قبل از آمون، دفترچه سوتی خود را ورق می‌زنید. اشتباهات خود را مورد به مورد نگاه و مرور می‌کنید. اینگونه سر جلسه آزمون، احتمالا دیگر آن اشتباه را تکرار نمی‌کنید. شاید در جایی فرض کنید که نقره با Hcl واکنش می‌دهد، در صورتی که اینگونه نیست. این اشتباه را باید در دفترچه بنویسید و آن را مرور کنید تا بعدا تکرارش نکنید.
لازم نیست نکات خیلی خفن آموزشی را در دفترچه سوتی وارد کنید. همین اشتباهات کوچک و به ظاهر بی‌اهمیت و وارد کردن مستمر آن، در آینده نتیجه شگرفی را برای شما به همراه دارد. بچه‌ها در هر درسی می‌توانید از این دفترچه استفاده کنید. مثلا در یک تست زیست شاید کلمه «چرا» را به اشتباه «باید» خواندید. این را باید ثبت کنید تا دیگر تکرارش نکنید.
بعد از تمرین و تست، رفع اشکال، مرور، آزمون و تحلیل آزمون باقی می‌ماند. برای مرور می‌توانید از دفترچه سوتی و تست‌های هایلایت شده که در بالا توضیح دادیم، استفاده کنید. برای باقی مراحل نیز می‌توانید به مقاله روش اختصاصی مطالعه شیمی مراجعه کنید. در آنجا تمام مراحل را به‌صورت مفصل توضیح داده‌ایم.